ديوان صائب

نيست صائب کوتهي در جذبه افتادگان
راه دور عشق طي از ناتواني شد مرا

سر به جيب خويش دزديدم، کلاهي شد مرا
جمع کردم پاي در دامن، پناهي شد مرا

تا گشودم ديده انصاف، هر داغ پلنگ
در نظر چشم غزال خوش نگاهي شد مرا

تا به خط عنبرين شد ديده من آشنا
زلف در مد نظر مار سياهي شد مرا

نيست مرکز تابع پرگار در سرگشتگي
گر رود از جاي گردون دل به جا باشد مرا

خصم عاجز را مروت نيست کردن پايمال
سبز سازم، خار اگر در زير پا باشد مرا

نيستم بلبل که بر گلشن نظر باشد مرا
باغهاي دلگشا در زير پر باشد مرا

سرمه خاموشي من از سواد شهرهاست
چون جرس گلبانگ عشرت در سفر باشد مرا

سختي ايام نتواند مرا خاموش کرد
خنده ها چون کبک در کوه و کمر باشد مرا

در محيط رحمت حق، چون حباب شوخ چشم
بادبان کشتي از دامان تر باشد مرا

با خيال آن دهن از تلخکامي فارغم
تنگي دل در نظر تنگ شکر باشد مرا

منزل آسايش من، محو در خود گشتن است
گردبادي مي تواند راهبر باشد مرا

نيست چون نازک مياني در نظر، آشفته ام
رشته شيرازه از موي کمر باشد مرا

نيست از کوته زباني بر لبم مهر سکوت
تيغ ها پوشيده در زير سپر باشد مرا

ترک افغان مي کنم، تا چند در اين کاروان
چون جرس فرياد بي فريادرس باشد مرا؟

در فلاخن مي گذارد بيستون را تيشه ام
کارفرمايي اگر چون کوهکن باشد مرا

مي توانم داد پشت خود به ديوار قفس
گر نسيم آشنايي در چمن باشد مرا

در هواي حلقه زلفش همان خون مي خورم
گر قدح ناف غزالان ختن باشد مرا

کعبه و بتخانه يکسان است پيش چشم من
سنگ کم در پله ميزان نمي باشد مرا

همچو مژگان تير يک ترکش بود افکار من
مصرع بي رتبه در ديوان نمي باشد مرا

از جواني خارخاري در بساطم ماند و بس
بوته خاري ازان گلشن به دست آمد مرا

از عصا در عهد پيري کم نشد گمراهيم
پاي ديگر بهر لغزيدن به دست آمد مرا

مصرع برجسته آهم چنين کاستاده ام
آب گردد شمع اگر در انجمن بيند مرا

سرمه خاموشيي خواهم که گوش پرده در
چون لب پيمانه بيزار از سخن بيند مرا

همچو گرگ از يکدگر چشم حسودش مي درد
گر ز نقش بوريا در پيرهن بيند مرا

گر چنين صائب غريبان را نوازش مي کند
چشم بگشايد چو غربت، در وطن بيند مرا

آن که برق خرمنم در زندگي هرگز نشد
بعد مردن چشم دارم بر مزار آيد مرا

از نظر چون رفت، برگشتن ندارد آب عمر
گريه حسرت مگر در جويبار آيد مرا

روي تلخ دايه نتواند مرا خاموش کرد
طفل بدخويم، شکر در شير مي بايد مرا

فارغ از سير گلستانم که فکر دوربين
مي کند در زير بال آماده گلزار مرا

جوهر آيينه من چون زره زير قباست
در صفاي سينه پوشيده است بس جوهر مرا

چهره خورشيد پنهان است در زنگار من
مي زند صيقل به چشم بسته روشنگر مرا

مي شود از غفلت سرشار من رگ هاي خواب
سوزن الماس اگر ريزند در بستر مرا

ياد ايامي که از رنگين خيالي هر نفس
سير مي فرمود دل در عالم ديگر مرا

شمع رعنايي که من دارم وصالش در نظر
گرمي پرواز خواهد سوخت بال و پر مرا

چون علم در حلقه جمعيتم تنها همان
برنمي آرد ز وحدت کثرت لشکر مرا

آفتاب عقل صائب در زوال آورد روي
سايه داغ جنون افتاد تا بر سر مرا

عمر شد در گوشمالم صرف، گويا روزگار
مي کند ساز از براي محفل ديگر مرا

در تلاش خاکساري دارم آتش زير پا
گر سليمان جا به دست خود دهد مور مرا

در نمکدان از نمکزاري چه گنجد، ظاهرست
برنتابد تنگناي آسمان شور مرا

تاک نتواند به چندين دست در زنجير داشت
باده شوخ من و صهباي پر زور مرا

در حجاب ابر، گردانم به چشم ذره آب
نيست با خورشيد تابان نسبتي نور مرا

گر مسيحا شيره جان در قدح ريزد مرا
شربت بيمار باشد طبع مغرور مرا

سيل از ويرانه من شرمساري مي برد
نيست جز افسوس در کف خانه پرداز مرا

خار و خس را دشمني چون برق عالمسوز نيست
آرزو نگذاشت در دل تندي خويش مرا

شکوه ها در دل گره زان چين ابرو داشتم
سرمه گفتار شد چشم سخنگويش مرا

آن که چون يوسف به نقد جان خريدارش شدم
نيست وزن برگ کاهي در ترازويش مرا

شد گرفتاري فزون در روزگار خط مرا
خاک دامنگير شد آخر غبار خط مرا

دوربينان از دعا دارند بر آمين نظر
در کمند زلف دارد انتظار خط مرا

با پريشان خاطري از وسعت مشرب خوشم
چشمه ها پنهان بود در موجه سنبل مرا