ديوان شمس

درآمد ترک در خرگه چه جاي ترک قرص مه
کي ديده است اي مسلمانان مه گردون در اين پستي

زمين و آسمان پيشش دو که برگ است پنداري
که در جسم از زمينستي و در عمر از زمانستي

وگر جبار بربستي شکسته ساق و دستش را
نه در جبر و قدر بودي نه در خوف و رجايستي

کر و فر قلم باشد به قدر حرمت کاتب
اگر در دست سلطاني اگر در کف سالاري

گهي در صورت آبي بيايي جان دهي گل را
گهي در صورت بادي به هر شاخي درآويزي

اگر بالاي که باشم چو رهبان عشق تو جويم
وگر در قعر درياام در آن دريا اغا پوسي

چو دررفتي در آن مخزن منزه از در و روزن
چو عيسي سوزنت گردد حجب چون گنج قاروني

در آن گلزار روي او عجب مي ماندم روزي
که خاري اندر اين عالم کند در عهد او خاري

الا اي طوق وصل او که در گردن همي زيبي
چو قمري ناله مي دارم که در گردن نمي آيي

همه جان ها شده لرزان در اين مکمن گه هجران
براي امن اين جان ها در اين مکمن نمي آيي

بيا اي مونس روزم نگفتم دوش در گوشت
که عشرت در کمي خندد تو کم زن تا بيفزايي

اي جان سوي جانان رو در حلقه مردان رو
در روضه و بستان رو کز هستي خود جستي

نوري که بدو پرد جان از قفص قالب
در تو نظري کرد او در نور نظر رفتي

رفتي تو از اين پستي در شادي و در مستي
آن سوي زبردستي گر زير و زبر رفتي

هان اي سخن روشن درتاب در اين روزن
کز گوش گذر کردي در عقل و بصر رفتي

حبيب است در او پنهان کان نايد در دندان
ني تري و ني خشکي ني گرمي و ني سردي

نور قمري در شب قند و شکري در لب
يا رب چه کسي يا رب اعجوبه رباني

اين بوي که از زلف آن ترک خطا آمد
در مشک تتاري ني در عنبر و لادن ني

در وقت جفا دل را صد تاج و کمر بخشي
در وقت جفا ايني تا وقت وفا چوني

در مؤمن و در کافر بنگر تو به چشم سر
جز نعره يا رب ني جز ناله يا حي ني

ماييم در اين خلوت غرقه شده در رحمت
دستي صنما دستي مي زن که از اين دستي

گفتي که تو را يارا در غار نمي بينم
آن يار در آن غار است تو غار دگر رفتي

گه غصه و گه شادي دور است ز آزادي
اي سرد کسي کو ماند در گرمي و در سردي

در عشق نشسته تن در عشرت تا گردن
تو روي ترش با من اي خواجه چرا داري

در سوخته جان زن از آهن و از سنگش
در پيه دو ديده خود بر آب بزن ناري