ديوان شمس

درده مي بيغامبري تا خر نماند در خري
خر را برويد در زمان از باده عيسي دو پر

در مجلس مستان دل هشيار اگر آيد مهل
داني که مستان را بود در حال مستي خير و شر

اي پاسبان بر در نشين در مجلس ما ره مده
جز عاشقي آتش دلي کآيد از او بوي جگر

گفتن همه جنگ آورد در بوي و در رنگ آورد
چون رافضي جنگ افکند هر دم علي را با عمر

چون بربط شد مؤمن در ناله و در زاري
بربط ز کجا نالد بي زخمه زخم آور

برتر از جمله سماع ما بود در اندرون
جزوهاي ما در او رقصان به صد گون عز و ناز

اي جان و بخت خندان در روي ما بخند
تا سرو و گل بخندد در موسم عجوز

مي چين تو سنگ ريزه و در زين نشيب بحر
در شب مزن تو قلب که پيدا شود به روز

در خروش است آن خروس و تو همي در خواب خوش
نام او را طير خواني نام خود را اثربوس

هر ناخوشي را در قود عدل رخت گردن بزد
کان ناخوشي ها خورده بد در غيبت تو خون خوش

گاهي بود در تيرگي گاهي بود در خيرگي
بيزار شو زين جان هله بر وي خط بيزار کش

پاي در اين جوي نهي تا به قيامت نرهي
هر که در اين موج فتد تا لب دريا کشدش

در آن گل هاي رخسارش همي غلطيد روزي دل
بگفتم چيست اين گفتا همي غلطم در احسانش

همه ديدست در راهش همه صدرست درگاهش
وگر تن هست در کاهش ببين جان را تو افزايش

آنک بيرون از جهان بد در جهان آوردمش
و آنک مي کرد او کرانه در ميان آوردمش

روباه ديد دنبه در سبزه زار و مي گفت
هرگز کي ديد دنبه بي دام در گياهش

من حلقه هاي زلفش از عشق مي شمارم
ور نه کجا رسد کس در حد و در شمارش

جمله جهان پرست غم در پي منصب و درم
ما خوش و نوش و محترم مست طرب در اين کنف

جمله جهان پرست غم در پي منصب و درم
ما خوش و نوش و محترم مست خرف در اين کنف

روا بود چو تو خورشيد و در زمين سايه
روا بود چو تو ساقي و در زمانه مفيق

ببين در رنگ معشوقان نگر در رنگ مشتاقان
که آمد اين دو رنگ خوش از آن بي رنگ جان اينک

بي جان مکن اين جان را سرگين مکن اين نان را
اي آنک فکندي تو در در تک سرگينک

چه افرنگ عقلي که بود اصل دين
چو حلقه ست بر در در آن کوي و دنگ

مجو مه را در اين پستي که نبود در عدم هستي
نرويد نيشکر هرگز چو کارد آدمي حنظل

مهم را لطف در لطفست از آنم بي قرار اي دل
دلم پرچشمه حيوان تنم در لاله زار اي دل