ديوان قاآني

زبان به وصف تو قاصر چو در بهار نهار
جهان ز عدل تو خرم چو در ربيع ربوع

نه در ديار تو جز بحر و کان کسي مظلوم
نه در زمان تو جز سيم و زر تني مفجوع

نه چو او در همه چينستان کس ديده صنم
نه چو او در همه ترکستان کس ديده و شاق

ظلم در عهد تو مظلوم تر از طفل رضيع
جود در دور تو مغبوض تر از کودک عاق

ز هر قهر تو شود در صف کين بهره خصم
در سقر قسمت فساق چه باشد غساق

چون تيغ به دست تو بود ولوله در روم
چون گرز به چنگ تو بود زلزله در زنگ

نه يک نهال چو قدر تو رسته در فردوس
نه يک مثال چو روي تو بوده در ارژنگ

منشور روي و راي تو در جيب مهر و ماه
توقيع امر و نهي تو در دست ماه و سال

چهر او در تتق غيب و من اينک به غياب
گوهرافشان شده در مدح وي از درج مقال

اين کرده چه خدمت؟ کجا؟ هم در سفر هم در حضر
از کي؟ ز عهد کودکي طوبي لارباب الهمم

پس چون کنم؟ شعري بگو بهر چه؟ بهر تهنيت
در شأن که؟ در شأن آن مير اجل شير اجم

آيد که خصمش در کجا در چشم کي روز وغا
همچون چه چون کوه بلا از فربهي نه از ورم

از عنف تو در رزم دو صد جيش پريشان
از لطف تو در بزم دوصد عيش فراهم

در کيسه من گو نبود در هم و دينار
بر آخور من گو نبود ابرش و ادهم

تا به کي در حجره پنهاني چو غلمان در بهشت
آخر اي نوباوه حورا يکي بيرون خرام

در چنين روزي که مي جنبد ز وصل دوست دل
در چنين روزي که مي پرد ز شوق جام کام

هر تني از خوشدلي چون شاخ گل در اهتزاز
هر لبي از خرمي چون جام مل در ابتسام

شير را در عهد تو بيم هزالست از غزال
باز را در عصر تو خوف جمامست از حمام

روز و شب چهر تو گردد در خيالش مرتسم
سال و مه مهر تو جويد در ضميرش ارتسام

اي بسا دشتا که در وي شير ننهادي قدم
اي بسا کوها که در وي بازنگرفتي کنام

هنوز ناشده از شيشه در درون قدح
چو خون و مغز جهد تند در عروق و نظام

چنان ارادت شاهش دويده در رگ و پي
که خون و مغز همه خلق در عروق و عظام

نام تو پرستند چه در هند و چه در چين
مدح تو فرستند چه از مصر و چه از شام

بلبل شيراز در بستان زد اين دستان که عشق
شد فرامش خلق را در قحط سال ملک شام

موي تو بر روي تو شاميست بر رخسار صبح
روي تو در موي تو صبحيست در آغوش شام