ديوان صائب

هست احسان عميمش شامل نزديک و دور
هر که را در بر نباشد هست بر در آفتاب

در رجب هر کس موفق شد به طوف مرقدش
بي تردد جاي او در مقعد صدق خداست

در ره دين هر که جان خويش را سازد فدا
در گلوي تشنه او آب تيغ آب بقاست

نيست عکس باغ در حوضش که فردوس برين
در عرق گرديده است از شرم اين منزل نهان

نيست بي تيغ زبان خورشيد در هر جا که هست
اين گل بي خار در جيب و کنار اشرف است

از حرص تنگ چشم که خاکش به چشم باد
در کام شير و در دهن مار مي روند

سر مي کنند در سر طول امل ز حرص
چون عنکبوت در سر اين کار مي روند

نفس در سينه باد خزان مي سوخت نوميدي
چراغ گل اگر مي بود در زير پر بلبل

گر نباشد در ميان روي تو، از يک آه گرم
آب را در ديده آيينه خاکستر کنم

ديوان عبيد زاکاني

شوري فتاد از تو در آفاق و کس نماند
کو چون عبيد در سر اين شور و شر نرفت

ميديد شمع در من و ميسوخت تا به روز
زآن آتشي که در من شيدا گرفته بود

جان در مراد يابي در حلقه اي که مائيم
رندان بي نوا را نيل و بقم نباشد

باز در ميکده سر حلقه رندان شده ام
باز در کوي مغان بي سر و سامان شده ام

نه به مسجد بودم راه و نه در ميکده جاي
من سرگشته در اين واقعه حيران شده ام

هر نغمه که پيش آرند ما با همه در شوريم
هر ساز که بنوازند ما با همه در سازيم

آنروز که در محشر مردم همه گرد آيند
ما با تو در آن غوغا دزديده نظر بازيم

هم از مهابت خشم تو کوه در لرزه
هم از خجالت دست تو بحر در غر قاب

چو قهر و لطف تو در کاينات کرد اثر
در آن زمان که جهان را خداي بنيان کرد

غريب شهر کسانم که در شمار آيم
غريب بي سر و پا را که در شمار آرد

چنين هنر که تو داري کراست در عالم
چنين پدر که تو داري که در جهان دارد

خار در پهلو و پا در گل و خوش ميخندد
لطف بين کين گل نورسته رعنا دارد

رايتش را دين و دنيا روز و شب در اهتمام
دولتش را خلق عالم سال و مه در زينهار

وصف او بيرون ز هر معني که آري در سخن
جود او افزون ز هر صورت که آيد در شمار

روز رزم از بانگ رعد کوس و برق تيغ تيز
کوه را در جنبش آرد بحر را در اضطرار

تو جان عالمي و علي سهل جان جان
تو در پناه خالق و او در پناه تو