ديوان صائب

به چشم عاقبت بين هر که خود را ديد در دنيا
به ميزان قيامت خويش را سنجيد در دنيا

از ترحم حسن جولان مي نمايد در نقاب
ساقي از بي ظرفي ما مي کند در باده آب

بي خبر از غفلت خويش است تا جان در تن است
پاي خواب آلود بيدارست تا در دامن است

کاکل او دام در راه صبا انداخته است
زلف او زنجير را در دست و پا انداخته است

ذات حق را چون توان در اين جهان ادراک کرد؟
در مکان چون لامکاني را توان ادراک کرد؟

کجا چشم بد از دود سپندم در گزند افتد؟
به بخت من گره در کار آتش از سپند افتد

طريق کفر و دين در شاهراه دل يکي گردد
دو راه است اين که در نزديکي منزل يکي گردد

به ظاهر چين در ابرو گرچه آن نازآفرين دارد
به قدر بند ني تنگ شکر در آستين دارد

نهان در پرده هر موي من آه آتشين دارد
رگ ابر بهاران برق را در آستين دارد

گريبان چاک در گلشن چو آن طناز مي آيد
ز شاخ گل تذرو رنگ در پرواز مي آيد

گر چه در ظاهر به زه دارم کمان اختيار
چون رگ سنگ است در دستم عنان اختيار

دل چو روشن گشت در غمخانه دنيا ممان
خرمن خود را چو کردي پاک در صحرا ممان

قامت او چون شود در بوستان همدوش سرو
حلقه ها از طوق قمري مي کشد در گوش سرو

نيست در بزم تو جايم، ورنه در هر محفلي
مي جهد از جا سپند و مي نمايد جا مرا

تا خيال عارضش در ديده مأوا کرده است
گريه خونها خورده تا در چشم من جا کرده است

اشک ما در چشم دارد گرد غربت بر جبين
گوهر ما در صدف داغ يتيمي ديده است

دلي که نيست در او شور عشق، ناقوس است
رگي که نيست در او پيچ تاب، زنارست

هستي نماند و در سر پوچ آرزو بجاست
مي شد تمام و نکهت او در کدو بجاست

از خموشي هر که سر در جيب فکرت مي برد
در سخن از ديگران گوي سعادت مي برد

چون نگردد آب حيوان در مذاق خضر تلخ؟
تيغ او در ماتم من زلف جوهر باز کرد

شد بهار و غنچه ما همچنان در خاک ماند
اين گره گلزار را در رشته خاشاک ماند

چرخ در گردش بود تا دل به جاي خود بود
شوق در راه است تا منزل به جاي خود بود

گل نشکفته من در چمن هرگز نمي خوابد
به شبنم در ته يک پيرهن هرگز نمي خوابد

مصفا چون شود دل در غبار تن نمي گنجد
که چون شد صيقلي آيينه در گلخن نمي گنجد

ز راه چشم، غم در جان غم فرسود مي پيچد
ز روزن در مصيبت خانه ما دود مي پيچد