ديوان شاه نعمت الله ولي

در دل من عشق او گنجي است در ويرانه اي
گنج اگر خواهي بجو کنج دل ويران من

ديده ام آن جمال او در همه حسن دلبران
در همه حسن دلبران ديده ام آن جمال او

در ميان با هر يکي و بر کنار از هر يکي
عقل کل حيران و سرگردان شده در کوي او

دلم خلوت سراي تست غيري در نمي گنجد
ندارم در همه عالم کسي ديگر به جاي تو

هواي تست در جانم هميشه از خدا خواهم
چه خوش عمري که من دارم که هستم در هواي تو

هواي تست در جانم که مي دارد مرا زنده
ندارم در همه عالم هوائي جز هواي تو

هر چه مي بينم بود در چشم من آئينه اي
مي نمايد در نظر نقش خيال روي تو

جام و مي لطيفند اين جسم و جان که داريم
در باطن آفتابيم در ظاهريم چون ماه

دل معمور آن باشد که خوش گنجي بود در وي
وگر گنجي در او نبود بسي زو کنج ويران به

صورت و معني عالم جمع کرده در يکي
و آن يکي در دو جهان سلطان و سرور ساخته

اسم اعظم نعمت الله را عطا کرده به من
بنده اي را سيدي در بحر و در بر ساخته

تا خيال روي خوبش ديده ام در آينه
روز و شب دارم ز عشقش در برابر آينه

اي در ميان جان ها از ما کنار تا کي
مستان شراب نوشند ما در خمار تا کي

در خلوت دل تست ياري و يار غاري
تو مي روي به هر در غافل ز يار تا کي

سيد بجست و جوي تو گردد بهر در روز و شب
او در برون جوياي تو تو خود درون مخزني

درآ در گوشه ديده کناري گير از مردم
که بر دست و کنار آنجا کنارش در ميان بيني

در اين خلوت سراي دل نگنجد غير او ديگر
چو غيري نيست در عالم تو غيري را چه مي جوئي

وصف او گويد به جان شاه فلک در نيمروز
مدح او خواند روان در ملک خاور آفتاب

آفتاب از جسم و جان پاک او تا نور يافت
پادشاهي مي کند در بحر و در بر آفتاب

در دو عالم چون يکي دارنده اشيا بود
هر يکي در ذات خود يکتاي بي همتا بود

در شش جهت گشتم بسي در آرزوي روي او
تا يک جهت گرديده ام آسوده از شش سو شدم

ظاهر شده در آدم ذات و صفتش با هم
ذات و صفتش با هم ظاهر شده در آدم

حق تعالي وصف او فرمود در قرآن تمام
هفت هيکل هر که خواند آيتي در شأن اوست

در هر چه نظر کنم توئي در نظرم
وين طرفه که از تو من ترا مي نگرم

گزيده غزليات شهريار

در وصل هم ز عشق تو اي گل در آتشم
عاشق نمي شوي که ببيني چه مي کشم