ديوان شاه نعمت الله ولي

در مجلس سلطان ما نقل و شراب بي حد است
دردي درآور که آن در بزم اين سلطان کم است

در کنج ويران دلم گنجي است پنهان عشق او
گنجي اگر بايد ترا در کنج ويران من است

در صورت و در معني چندانکه نظر کردم
حسني که به ما بنمود نقشي ز خيال اوست

چشم ما بحر محيطي در نظر دارد مدام
غير اين درياي ما در چشم بينا شبنمي است

نعمت الله خوش در اين درياي بي پايان فتاد
در چنين دريا چه باشد قطره اي يا شبنمي است

بر در ميخانه با رندان مجاور گشته ايم
در جهان خوشتر از اين دولت سرائي هست نيست

عشق است هرچه هست و جز او نيست در وجود
در هر چه بنگري جز از آنش پديد نيست

در پي عشق روان شو که طريقت اين است
توچه داني که در اين راه کجا بايد رفت

نور چشم عالمي در ديده ما جا گرفت
اين چنين نور خوشي در جاي خود مأوا گرفت

درم گشاد و گشادم از اين در است که او
دري نماند که آن در به روي ما نگشاد

چو نور ديده چشم من خيالش در نظر دارد
چنين مه رو که من دارم که در دور قمر دارد

گر هزار آئينه باشد در همه بينم يکي
عارف است آنکس که آن يک در هزاران بنگرد

سود و سرمايه همه در سرکارش کرديم
هيچ سودا به از اين در دو سرا نتوان کرد

به يمن دولت وصلش جهان در حکم ما باشد
چنين شاهي که ماداريم در عالم که را باشد

با سرزلفش در افتاديم و سودائي شديم
دل بدست زلف او داديم و در پا مي کشد

در دو جهان خدا يکي نيست در آن يکي شکي
ملک بسي ملک يکي، شاه يکي غلام صد

در ازل بر ما در ميخانه را بگشوده اند
تا ابد اين سلطنت ما را عطا فرموده اند

هر که درد درد عشق او به درمان مي دهد
بي خبر در دين و در دنيا خسارت مي کند

عاشق مستيم و عقل از خانه بيرون کرده ايم
در به در مي گردد و از ما شکايت مي کند

دريا دلي که با ما در بحر ما درآيد
موج و حباب و قطره در عين آب بيند

آن لحظه که جان در تتق غيب نهان بود
در ديده ما نقش خيال تو عيان بود

بوديم نشان کرده عشق تو در آن حال
هر چند در آن حال نه نام و نه نشان بود

آن يکي در هر يکي کرده تجلي لاجرم
هر يکي در ذات خود يکتاي بي همتا بود

عشق سرمست است و با رندان حريفي مي کند
مي رود در برخوش و در بحر خوشتر مي رود

در دو آينه يکي گر رو نمايد بي شکي
در حقيقت يک بود اما دو رو ظاهر شود