ديوان سنايي

اگر چه هر که در کوي هدي باشد به شرع اندر
چو در کول جلال آيد همه خويش جلال آيد

در سنايي و هم خاطر کي رسد زيرا که او
در نوردد عالم و آواز بر آدم زند

هر دو در حجره شديم آنگه و در کرده فراز
خوب شد آنهمه دشوار و شدم کار سليم

در وجود غم چنين بد دل چه باشي بهر آنک
کار اقبال تو مي سازند در پرده عدم

با چنين فضلي که کردم قصد در گاهت ز بيم
خشک شد خون در تن اميد چون شاخ بقم

خواجه غلط کرده است در چه؟ در ابروي او
زان که نسازد همي قبله دل سوي او

دل که در سودا غمي شد بيني از بويش مگير
در خرابه بام گلخن طبل عطاري مجوي

اگر بخت و رضا در تحت راي بلحکم بودي
وگر لوح و قلم در دست شاگرد يزيدستي

تا دو لب پر گوهر ما بيني در خاک
در گور چو پر خاک يکي غاليه داني

نتوان وصف تو گفتن که تو در فهم نگنجي
نتوان شبه تو گفتن که تو در وهم نيايي

در شرع چون بنفشه دو تا بود و راست رو
در عقل چون شکوفه جوان بود و پير بود

يک چند اگر ز جور زمين در گزند بود
يک روز اگر ز دور زمان در زحير بود

مي در افکند از طريق عاشقي در رطل و جام
کرد گرد پاي مستان جهان بالين ما

راي را در وقت کوشش چشم بخشد شاخ شاخ
مال را در وقت بخشش دل چشاند خير خير

روي او در چشم ما همچون به دور اندر صدور
ياد او در شعر ما همچون کليم اندر گليم

لشکر خلق تو تا آورد سوي خلق رخ
يمن در اسم صبا شد يسر در نام شمال

از تو بگريزد خطا چونان که درويش از نياز
در تو آويزد عطا چونان که عاشق در وصال

وقتها آنروز خوش گردد که بخرامي به درس
يک جهان در گيرد از يک لفظ در باران تو

اين شرفمان در دو گيتي بس که ناگاهان طمع
يافت ما را در غريبي يک زمان مهمان تو

هم کنون بيني که آوازه درافتد در جهان
کان فلان را از در بهمان گشن شد پر و بال

لوح انعام تو خواند هر چه در عالم نبيل
داغ احسان تو دارد هر که در گيتي اصيل

زان که سيسنبر چو نمامست و نرگس شوخ چشم
هر دو بدخو را همي در زر و در زيور کشد

مشکل صد کسر را در يک مجنس حل کند
مرتبه «يعطي ولا» در يک نظر يکسان کند

مشتري در طالعت با زهره دايم همبرست
زان که او در حال سعد و خرمي همراه تست

هيچ حقي نيست يک مخلوق را در حق تو
کانچه داري در دل و جان خلقت الاه تست