ديوان سنايي

قامتم چون لام و نون کردي چو موسي در اميد
پس مرا در گلبن غيرت نواي «لن » زدي

در زلفش از آن دو رخ چون لاله نشاطي
در چشمش از آب دو لب چون باده خماري

حقا که به يک لحظه ازين هر دو برآيد
در آتش و در آب قراري و وقاري

گر عرض قايم نباشد ني ز جوهر در مکان
لفظ و خط همچون عوض شد در عرض بي جوهري

آفرين بادا بر آن بقعت کزو گشت او پديد
در همه علمي توانا در همه بابي جري

هر که در گيتي گسست از ذکر تو مذکور شد
اي خنک آنرا که تو ذکرش در آن جمع آوري

در کف و فکرت او بخشش و علم علوي
در دل و سيرت او قوت و عدل عمري

تا به از ماه بود در شرف قدر زحل
تا به از ديو در عمل و چهره پري

بارور باد همه شاخ تو در باغ بقا
زان که در باغ عطا سخت به آيين شجري

همچو گل تر دامني باشي که رويي در بهار
ديده در سرماگشا گر باغ دين را عبهري

در بهار چين دو يابي در بهار دين يکي است
حمله باز خشين و خنده کبک دري

از درون خود طلب چيزي که در تو گم شدست
آنچه در بند گم کردي مجو از بر دري

در صف مردان ميدان چون تواني آمدن
تا تو در زندان خاک و باد و آب و آذري

جسم و جان را همچو مريم روزه فرماي از سحر
تا در آيد عيسي يک روزه در دين گستري

چرا در عالم عقلي نپري چون ملايک تو
چرا چون انسي و جني در اندوه تن و جاني

بگفتا من ز بوراني به بويي کي شوم قانع
مرا در پشت باراني و در دل عشق بوراني

بگشاي گوش عقل و نگه کن به چشم دل
در کار و بار مردم و در عالم دني

اگر در باغ عشق آيي همه فراش دل يابي
وگر در راه دين آيي همه نقاش جان بيني

اگر صد بار در روزي شهيد راه حق گردي
هم از گبران يکي باشي چو خود را در ميان بيني

که از دوني خيال نان چنان رستست در چشمت
که گر آبي خوري در وي نخستين شکل نان بيني

در شب تاري کجا بيند نشان پاي مور
آنکه او در روز روشن هم نبيند پيل را

مهترا کهتر که باشد چون تو آيي در خطاب
زان زبان در فروش و خاطر گوهر طلب

هر که در آباد جايي جست بي جايست و جاه
هر که در ويرانه رنجي برد گنجي بر گرفت

هر چه در زير زمان آيد همه اسمست و جسم
من ز من بي هيچ عذري در زمان چون خوانمت

چون شکرم در آب دو چشم و دلم فلک
در جام کينه خوشتر از آب و شکر کشيد