ديوان سلمان ساوجي

عود در مجلس دمي خوش مي زند بي همنفس
آري، آري، وقت انفاس شکربار، امشب است

يارب! آن ابرو، چه محرابي است کز سوداي او؟
در زواياي فلک، پيوسته يارب يارب، است

صوفيان! گر همتي داريد جامي در کشيد
زان خم صافي، که صاحب همتان را مشرب است

بيش به تيغ ستم، خون غريبان، مريز
ظلم مکن در جهان، امن و امان، برنخاست

بنشست، غمت در دل من تنگ و ندانم
با ماش چنين تنگ نشيني، ز کجا خاست؟

حديث واعظ بلبل کجا سحر شنود؟
کسي که غنچه صفت، گوش دل، در آکند ست

ز شوق بزم تو در ديده و دل سلمان
مدام، اشک صراحي و ناله عودست

جان من، همنفس باد سحر خواهد بود
تا ز بويت، نفسي، در تن باد سحر است

تو مالکي به همه روي، در ممالک حسن
مرا بپرس، که سلمانت از مماليک است

دلم به مجلس عشقت، هميشه بر صدر است
زبان به ذکر دهانت، مدام، در کام است

رسيد شام اجل، بر در سراي امل
ولي چه سود! که سلمان هنوز، بربام، است

نقش و نگار چهان، هيچ مبين در جهان
کانچه نظر مي کني، نقش نگارين ماست

در خرابات خيال تو خرد را ره، نيست
يعني او نيز هم از زمره هشياران است

دلم از مصطبه عشق تو، بويي بشنيد
زان زمان باز مقيم در خماران است

در هوي و هوس سرو قدت، سلمان را
ديده، ابري است، که خون جگرش، باران است

نگارم رفت و چشمم ماند، در راه
ولي اشکم هنوز از پي، روان است

دلم زباده دور الست، رنگي يافت
هنوز بويي از آن باده، در مشام من است

خيال روي تو دارم، مقام در چشمم
سرشک چشمم، ازان رو مقيم گلگون است

دل مقيد سلمان، اسير آن ليلي است
که در سلاسل زلفش، هزار مجنون است

چشم مخمور تو در خواب مستي، خفته است
از خمار چشم مستت، عالمي، آشفته است

ديده باريک بينم، در شب تاريک هجر
بس که بر ياد لبت، درهاي عدنان، سفته است

پروانه، چون مجال برون شد ز کوي دوست
يابد بدين طريق، که او در گرفته است

داني که چيست، مايه آن لعل آتشين؟
کامروز، باز، در قدح زر، گرفته است

خون حرام ماست که ساقي، به روزگار
در گردن صراحي و ساغر گرفته است

آتش که اندروني اصحاب خلوت است
شمسش نگر، که چون به زبان در گرفته است

دل با خيال قد تو، بر رست در ازل
زان روي راست، شکل صنوبر گرفته است

شکل صنوبري که دلش، نام کرده اند
سلمان به ياد قد تو، در بر، گرفته است

گر افتدت هوس، که بپرسي، دل مرا
در زلف خود بجو، که هم آنجا فتاده است

رحمتي فرما، که از باران اشک چشم من
مردم بيچاره را، در خانه آب، افتاده است

همدمي دارم عزيز، از من جدا خواهد شدن
لاجرم مسکين دلم، در اضطراب، افتاده است

چشم مستت ديده ام، روزي، وزان مستي هنوز
در خرابات مغان، سلمان، خراب، افتاده است

آفتابي، از من خاکي، جدا خواهد شدن
لاجرم چون ذره، دل در اضطراب، افتاده است

صورت خط تو در خاطر من مي گذرد
باز سر برزده از خاطر من سودايي است

درد بالاي تو چينم، که از آن بالاتر
نتوان گفت، که در بزم فلک، بالايي است

دل سودازده در عهد تو بستيم و برين
عهدها رفت و نگويي که مرا شيدايي است

همه در طره و گيسو نتوان پيچيدن
کانچه من ديده ام از ملک جمالش، مويي است

هر کس که در کشاکش عشق توام بديد
از صحبت کمان قد من چو تير جست

جان بيمارم به استقبال آمد، تا به لب
قوتي از نو مگر، در جان بيمار آمدست؟

در ازل، با تو مرا، شرط و قراري بودست
با سر زلف تو نيزم، سروکاري بودست

بي کناري و مياني و لبي، پيوسته
در ميان من و تو، بوس و کناري بودست

اي دل! از ما ببريدي و نشستي در خاک
مگر از رهگذر مات، غباري بودست

من خراباتيم و باده پرست
در خرابات مغان، عاشق و مست

رندي و عاشقي و قلاشي
هيچ شک نيست که در ما همه هست

ما همان خاک در مصطبه ايم
معني و صورت ما عالي و پست

آن زمان نيز که گرديم غبار
بر در ميکده خواهيم نشست

غمزه بيمار يار، از ناتواني خوشترست
قامتش را در طبيعت، اعتدالي ديگرست

ساقي آب رز براي ديگران در گردش آر
کاسياي ما کنون، گردان به آبي ديگرست

دل زجا برخاست مارا، وصل او برجا نشست
تا بپنداري که عشقش، در دل تنها نشست

خاست غوغايي ز قدش، در ميان عاشقان
درميان ما نخواهد، هرگز اين غوغا نشست

بهر ديدار جمالش، دل به راه ديده رفت
از پي دردانه و بيچاره در دريا، نشست