ديوان بيدل دهلوي

حرص قانع نيست (بيدل) ورنه از ساز معاش
آنچه ما در کار داريم اکثري در کار نيست

در قفس فرياد خاموشيست ما را چون حباب
شور اين آهنگ هم در گوش ما خواهد شکست

چشم و گوشي را که (بيدل) نيست فيض عبرتي
در تماشاگاه معني روزن بام و در است

آنچه نتوان داد جز در دست محبوبان دل است
وانچه نتوان ريخت جز در پاي خوبان آبروست

چون نفس عمريست در لغزش قدم افشرده ايم
دل اگر دامن نگيرد در ره ما گل کجاست

يک شبم در دل نسيم ياد آن گيسو گذشت
عمر در آشفتگي چون سر بزير مو گذشت

ازين محفل بجائي رو که در ياد کسان نائي
وگرنه در عدم هم رفتنت باز آمدن دارد

کف خاکيم در ما ديگر انداز رسائي کو
که دست عجز اگر دارد بلندي در دعا دارد

گشاد غنچه در اوراق گل خواباند گلشن را
جهان در موج ناخن غوطه زد تا عقده ام واشد

در فکر چرخ و انجم جهد تغافل اولي است
تا دانه ات بغربال پر در بدر نگردد

ني بهستي محو شد شور دوئي ني در عدم
هر کجا رفتيم (بيدل) خانه در بازار بود

نفس در دل شکستم شعله زد دود دماغ من
هوا در خانه مي دزدم غبار از بام ميخيزد

چو اشک شمع نقد آبروئي در گره دارم
که تا در پرده است آبست چون ريزد شرر ريزد

بهر زه در پرده من و ما غرور اوهام پيش بردي
نگشتي آگه که در دماغت هواي جاه که ميخرامد

تو کار خويش کن اينجا توئي در من نمي گنجد
کريبان عالمي دارد که در دامن نمي گنجد

سلامت نيست ساز دل چه در صحرا چه در منزل
متاع رنگ ما صد کاروان آفت ببر دارد

شوخ چشمان را ادب در خلوت دل ره نداد
حلقه ها بيرون در زين وضع گستاخانه ماند

آخر کارم نفس در عالم تدبير سوخت
بر سر موئي که من تگ ميزدم در شانه ماند

زهستي قطع کن گر ميل راحت در نمود آمد
چو حيرت صاف ما در دست تا مژگان فرود آمد

عمرها شد آمد و رفت نفس جان ميکند
ما و من بيرون در فرسود و در دل جا نکرد

در حريم خلوت دل عيب جورا راه نيست
حلقه را از شوخ چشمي جا برون در بود

نفس تا در جگر باقيست از آفت نيم ايمن
که چون ني استخوانم چشم بد در آستين دارد

گره در طبع ني هر چند افزون ناله رعناتر
کمند ما رسائي در خور سامان چين دارد

گهي بر سر گهي در دل گهي در ديده جا دارد
غبار راه جولان تو با من کارها دارد

خواه بر گردون سحر شو خواه در دريا حباب
در ترازوي نفس جز باد کم سنجيده اند