ديوان بيدل دهلوي

در عرق گم شد جبين فطرت از ننگ هوس
آه ازان گنجي که گرديد آب در ويرانه ات

در عالم عشق و هوس رنجي ندارد هيچکس
چون شمع زافسون نفس خود آتشي در خانه ات

در بيا بانيکه ما راه طلب گم کرده ايم
کرم شب تابي اگر در جاوه آيد کوکب است

در مشرب زن و از قيد مذاهب بگريز
عافيت نيست در آن بزم که سازش جنگ است

داغ زير پا و آتش بر سر و در ديده اشک
شمع را در انجمن بودن چه جاي خرميست

بي تو در هر جا دل صبر آزما خواهد شکست
شيشه کهسار در گرد صدا خواهد شکست

خرقه از لخت جگر چون غنچه در برکرده ايم
در ديار ما قماش دل درستي باب نيست

خلق در خاک انتظار صبح محشر مي کشند
زندگي با مردگان در گور با هم رفته است

پاي در دامن شکستم شد ره و منزل يکي
جرأت رفتار در هر گام صد فرسنگ داشت

تا فلک در گردش است آفت بهر سو هاله است
در مزاج آسيا چندين شرر جواله است

معني ئي کز فهم آن انديشه در خون ميطپد
اين زمان در کسوت حرف و رقم بي پرده است

در جهان عجز طاقت پيشگي گردن زن است
شمع را از استقامت خون خود در گردن است

ساغر عشرت که ميگيرد که در بزم بهار
همچو مينا شاخ گل امروز خون در گردن است

در نظرها گرد حيرت در نفسها شور عجز
ساز بزم زندگاني را همين زير و بم است

باين ضعيفي که بار در دم شکسته در طبع رنگ زردم
بگرد نقاش شوق گردم که ميکشد حسرتم بسويت

کدامين راه و کو منزل کجا ميتازي اي غافل
بفکر دشت و در مردي و در جيب است ميدانت

فيض معني در خور تعليم هر بيمغز نيست
نشه را چون باده نتوان در دل پيمانه ريخت

(بيدل) آن به که دود ريشه من در دل خاک
ورنه چون تاک هزار آبله در راه منست

در محبت ره نورد جاده در ديم و بس
چون سحر جولان ما بيرون چاک سينه نيست

در نظر آهنگ حسرت در نفس شور طلب
ساز بزم زندگاني را همين زير و بم است

در ازل آئينه شرم دوئي در پيش داشت
مصلحت بيني که ما را جز بما نگماشته است

ريشه واري در طلب مژگان سر از پا برنداشت
عشق ما را در زمين شرم مطلب کاشته است

بي لب او چون خيال غير در دلهاي صاف
شيشه ها را موج صهبا خار در پيراهن است

اي همه وهم و گمان در الم رفتگان
ريش کن و جامه در يشم کسي کنده نيست

خشت بنياد تو بر هم چيدن مژگان بس است
در تغافل خانه بام و منظري در کار نيست