ديوان انوري

برو جان پدر تن در مشيت ده که دير افتد
ز ياجوج تمني رخنه در سد ولوشينا

در اين سه سال چه در خواب و چه به بيداري
خيال رايت و آواز نوبتت بودست

در دو زانو آمدم سر پيش و بر هم دستها
راستي بايد هنوزم آن تصور در سرست

هرکه او در نعمتت کفران کند خونش بريز
زانکه فتوي داده ام کو نيز در من کافرست

بده ار پخته شد و گر ني ني
نه تو در بصره اي نه من در بست

او چه داند که در آن شيوه چه خون بايد خورد
که ترا از سر پندار در آن پي خستست

چرخ را اسب و رخي طرح کند در تدبير
فتنه را بر در شه مات نشاند بي رنج

وحش را گردد زبان در کام چون پشت کشف
طير را گردد نفس در حلق چون پاي ملخ

هر کسي را کنيت و نام و لقب در خورد اوست
پس در آوردست شان اندر جهان خواب و خورد

آن بزرگاني که در خاک خراسان خفته اند
اين در معني که خواهم گفت ايشان سفته اند

بنده را شاگرد خوارزمي است شيطان هيکلي
کان چنان هيکل نه در کوه و نه در هامون کنند

چون دهان نبود مر او را در کجا ريزد شراب
چون ميان نبود مر او را در کجا بندد کمر

تا که صبح و شام باشد در قفاي روز و شب
در قفاي يکدگر بادند صبح و شام تو

او فرع و چنان دلير در بحر نشست
من اصل و به بيم در ز جيحون پيوست

پايي که نه در هواي تو در گل نيست
رايي که نه راي تو برو مشکل نيست

دل در غم تو گر به مثل جان نبرد
سر در نارد به صبر و فرمان نبرد

در منزل دل غم تو مي آيد و بس
در سکنه جان غم تو مي بايد و بس

با اين همه ما و مي و معشوقه به کام
در مصطبه پخته به که در صومعه خام

ديوان بيدل دهلوي

که ميداند تعلق در چه غربال اوفتاد آبش
وداع دام هم در گريه مي آرد رهائي را

سجودي ميبرم چون سايه در هر دشت و در (بيدل)
جبين برداشت از دوشم غم بي دست و پائي را

باين طوفان ندانم در تمناي که ميگريم
که سيل اشک من در قعر دريا راند ساحل را

روم در کنج تنهائي زماني واکشم (بيدل)
که از دلهاي پر در بزم صحبت نيست جا اينجا

خرامت بال شوقم داد در پرواز حيراني
که چون قمري قدح در چشم دارم سرو مينا را

قدم بصد دشت و در کشادي زناله در گوشها فتادي
عنان بضبط نفس ندادي طبيعتا سوار خود را

همه گر آفتاب آئيم در دوران گه عشرت
کسوفي هست کاخر در مي افيون ميکند ما را