ديوان سلمان ساوجي

زچرخ اگر فروبستگي است در کارم
به يمن بخت خداوندگار بگشايد

اگر نسيم سحر، بر ختن گذار کند
زرشک مشک، چه خونها که در جگر گيرد

زيک نسيم که در آستين غنچه بکر
دمد شمال چو مريم، به روح برگيرد

زبس قراضه که گل گرد کرد در دامن
مجال نيست که دامن به يکدگر گيرد

زخاک پايت اگر حور ذره اي يابد
به خاک پات که در دامن بصر گيرد

هميشه تا که خود اين سراي شش سورا
زبهر آمد و شد خانه دو در گيرد

کامروز نور باصره آفرينش است
در عين صحت از نظر آفريدگار

در جنب رفعتش نبود چرخ سرفراز
با تاب حمله اش نبود کوه پايدار

زاعجاز عدل توست که ابناي عصر را
در دور دولت تو به توفيق کردگار

بر پاي بود تخت به پيش چو بندگان
بر صدر دستها بنهاده در انتظار

آن روز تيره باد که در ملک سلطنت
خواند زمانه جز تو کسي را به شهريار

پيوسته تا بود سبب صحت بدن
بيماري نسيم روان بخش در بهار

ذات مبارکت زهمه رنج و آفتي
محروس باد در کنف لطف کردگار!

جمله در فتراک من آويختند از هرطرف
کاخر از بهر خدا پا از پي اهل تبار

خواجگان ما لدار معتبر در وي چنانک
هر يکي را همچو قارون بود صد سرمايه دار

هر دم از شوق سر پستان مادر مي گرفت
در دهان پيکان خون آلود طفل شيرخوار

مي ربايد خال اقبال از رخ مقبل به حکم
تير اه مستمندان در دل شبهاي تار

چون رواداري که در ايام عدل شاملت
کز تواضع مي فرستد باز تاج سر به سار

در کلامم چونکه بود اطناب از بيم ملال
بر دو بيت عنصري کردم سخن را اختصار

آسمان در حلقه بر خود گوهري مي داشت گوش
ساخت امروزش براي آفرينش گوشوار

مادر ايام را آمد به فرعون و بخت
قرة العيني ز روز نيک گردون در کنار

مشتري اشکال سعد اختر از يک به يک
در نظر آورد و شکل طالعش کرد اختيار

خسروان را خاتم است آن خاتم فيروزه بخت
خاتمي کو در جهانداري است از جم يادگار

ملک را بود آرزو، از بهر شاهي دولتي
يافت ملک اين آرزو را در کنار شهريار

نقد رايش در ترازو چون درست آفتاب
بارها بشکست وجه زهره را قدر و عيار

کف او مقسم ارزاق وضيع است و شريف
در او کعبه آمال صغار است و کبار

بارها با گهرافشاني دستش زحيا
ابر آب دهن انداخته در روي بحار

قرص خورشيد اگر در خور خوانش بودي
عيسي مايده آراش بدي خوان سالار

فلک آثار سم اسب تو در روز مصاف
همه بر ديده خورشيد نويسد به غبار

عقل داند که در ادوار فلک بي رجعت
استقامت نپذيرند نجوم سيار

بلبلي نيست که در معرضم آيد امروز
من تنها و زمرغان خوش آواز هزار

باد در سايه اقبال تو شهزاده اويس
دايم از عمر و جواني و جهان برخوردار!

نيست پيدا، اين محيط لاجوردي را کنار
ساقيا! درياي مي در کشتي ساغر بيار!

کشتي خورشيد پيکر کانعکاس جرم او
روز روشن مي نمايد در دل شبهاي تار

در بحر پادشاهي قطب چرخ سلطنت
سايه لطف الهي مايه فضل و هنر

آنکه گر شير فلک شمشيرش آرد در خيال
گرددش چون ناف آهو دل پرازخون جگر

طلعتش را پرتو انوار قدسي بر جبين
خاطرش را نسخه اسرار غيبي در نظر

گر براطراف چمن عدلش نشاند شحنه اي
پرده دار گل شود زي پس نسيم پرده در

راست مي خواهي ترازو سنگسار اوليتر است
تا چرا در عهد جودت سرفرود آرد به زر؟

شهسواران در ميان نيزه ها جولان کنان
چون بر اطراف نيستان روزکين شيران نر

بي قرار از دست اسبان سنگ گويي سنگ را
بادپايان نعلها کردند در آتش مگر

سنگ حکمت گرنه بر دندان شمشير آمدي
از مخالف در جهان نگذاشتي يک جانور

دين پناها شهرتي دارد که در جنگ احد
کس نبود الا احد با احمد پيغامبر!

طالب انگشترين در زينهارست اين زمان
آنکه جست انگشترين ملک جم زين پيشتر

صنوبر اربدل راست نيست بنده قدت
چراست اين همه دل در هواي قد صنوبر؟

زسرکشي سر نرگس اگر بخواب فروشد
عجب مدار که دارد پياله اي دوسه در سر

بباد رفت سر لاله در هوا و هنوزش
بدر نمي رود از سرخيال باده و ساغر

نمود صورت بادام در نقاب شکوفه
چنانک ديده خوبان زطرف شقه چادر

چو نقش آينه در قيد آهن است هميشه
معارض تو شد از روي عکس برابر

زلال خاطرم آن در هواي مدح تو صافي
روا مدار که گردد زهر غبار مکدر