ديوان امير خسرو

الا، اي ماه خرگاهي که ماندي در پس پرده
برون آي و تماشا کن که گل در بوستان آمد

نگون سر شاخهاي سبزه گويي در همي جنبد
ز بس کابر در افشان لولوي غلتان همي بارد

خوش آن وقتي که مطرب در سماع، و نيکوان سرخوش
خرامان در ميان سبزه و باران همي بارد

از بهر کام دل چه تنم بر در تو، چون
در پود چرخ تار مرادي نرشته اند

جانا، دلم مبين که چو چاوش در فغانست
اين بين که در رکاب و عنان که مي رود

دل خود با در و ديوار خالي مي کند خسرو
بميرد گر غم خود با در و ديوار نگشايد

دست ز کار شد مرا، دست به يار در نشد
لابه نمودمش بسي، هيچ به کار در نشد

تا که دهان تنگ تو با نفس نسيم زد
در سر غنچه بعد ازان باد بهار در نشد

من به غبار خواستم در روم و نبينمش
ليک ز بس ضعيفيم تن به غبار در نشد

صد جان نه يکي بايد تا صرف کنم در ره
گردد چو کف پايت در راه تماشاتر

در کشتن بيچارگان آشفتي و بر من زدي
دانم نديدي در جهان کس را ز ن بيچاره تر

مردم ديده مانده را بر در خويشتن ببين
در دل همچو سنگ تو ميل وفا شود مگر

در خيال ابرويت تنها و بي کس، سالهاست
شسته در خاکم چو تيري از کمان افتاده دور

صنع يزدان شد چنان، از ديده عيبيش مبين
حسن در زنگ و حبش چون عقل در ملتان و غور

يا رب، آن رويست يا گلبرگ خندان در نظر
يا رب، آن بالاست يا سرو خرامان در نظر

تا تو، اي سرو خرامان، در چمن بگذشته اي
مي نيايد پيش بلبل را گلستان در نظر

در تو مي بينم ز دود دل ز حسرت بيقرار
تشنه را کي سود دارد آب حيوان در نظر؟

در دندان تو زان بينم که دل مي خواهدم
ورنه دريا نايدم از بذل سلطان در نظر

تا ز خسرو دست گيري يافت در مدحش قلم
از سخن گفتن زبان بر در عمان کرده باز

باز بلبل چنگ زد در پرده هاي تنگ گل
در اصول فاخته قمري به دستان گشت باز

چون در آيد شام، آتش در دلم گيرد ز هجر
خوش چراغي مي فروزم هر شب اندر شام خويش

در خود گمان برم که تو ز آن مني و باز
گم گردم از چنين عجبي در گمان خويش

آتش بودم بي تو به آگنده دوزخ
گر لاله کشم در بر و گر سرو در آغوش

دور از من آن کو دور شد از چون تويي نزديک من
تلخ است عيشش در فلک در شکرستان داردش

من در هواي يار برم پي که بر پرم؟
پرنده به ز من که پرد در هواي خويش